Okurlarımızın birçoğunun Silverlight hakkında biraz da olsa bilgisi vardır. Web’de adı geçmeye başladığından beri, bir çok meraklısı tarafından sıkı bir takip altına alınmış durumda. Çünkü Microsoft, Silverlight konusunda çok iddialı.
Öncelikle isterseniz Silverlight hakkında biraz bilgi verelim. Silverlight nedir, geçmişi ve gelecekteki durumları nasıldır, Adobe Flash ile arası nasıldır, gerekli ihtiyaçlar nelerdir gibi başlıklar altında kısaca tanıtmaya çalışalım.
Microsoft Silverlight nedir?
Silverlight, teknik olarak Microsoft’un geliştirdiği Windows Presentation Foundation’ın (WPF) destek ayaklarından bir tanesidir.
WPF ise programcılar için farklı bir yaklaşım tarzı sergileyen bir sistemdir. Programcılığın ve program arayüzleri için farklı görüşler ortaya koymaktadır. WPF sayesinden vektörel arayüzler kullanarak, Windows Vista tarzında uygulamalar geliştirebilirsiniz.
Silverlight ise WPF’nin web tarafında destek veren ve tamamen açık kaynak olarak çalışan destek ayağıdır. Elbette ki “bu programın desteklediği ve desteklemediği sistemler vardır” diyeceksiniz. Ama bu konuda yanılıyorsunuz, çünkü Microsoft burada farklı bir yol izleyerek browser plug-in’i sayesinde Windows, Linux ve hatta MacOs ayırt etmeden her sistemde kolaylıkla çalışabilecek şekilde tasarlandı.
Halbuki WPF çalışabilmek için Windows işletim sistemi ve .net Framework istemektedir. Bu özgür çalışma sayesinde sistem kendini çok net bir şekilde ifade edebilecek boyuta gelmektedir.
Yazılımcılar açısından Silverlight kolaylığı.
Microsoft’un yaygınlığı ve biraz da mecburiyetçiliği sebebiyle piyasada .net dilini bilmeyen yazılımcı fazla yoktur. Bu noktada .net dilini bilen yazılımcılar Silverlight çözümü için biraz beklemek zorundalar.
Silverlight’nin gelecek sürümü .net yazılımcıları için çok da zor olmayacaktır. Şu anki sürümü ise JavaScript (JS) yazılımcıları için çocuk oyuncağı. Hatta JS dilini biliyorsanız, kendinizi Silverlight yazılım uzmanı olarak tanıtmanızda herhangi bir mahsur yoktur.
Fakat yeni Silverlight’nin yeni sürümü devreye girdiğinde .net yazılımcıları JS yazılımcılarına nazaran daha az uğraş vererek bu sistemi kullanabilecekler. Yalnız bu sistemde uygulama oluşturabilmek için temelde tek başınıza yeterli değilsiniz. Güzel bir kodlama yapabilirsiniz ama bunu güzel bir tasarımla aktaramadıktan sonra yaptığınız uygulama geri planda ve sönük kalabilir. Bunun için bilgili ve kaliteli bir tasarımcıya da ihtiyaç duymaktasınız. İkisini de yapabilecek bilgi ve beceriye sahipseniz, sizi kimse durduramaz artık.
Silverlight Kullanım Alanları
Şunu kabul etmek gerekir ki, henüz daha tam anlamıyla uygulama sistemi oturtulamamış durumdadır. Bunun için Microsoft’un uzun bir yol alması gerekiyor. Fakat tam olarak sistem oturtulduğunda yazılımcılar için esaslı bir yol ayrımı oluşturacaktır diye düşünülmekte. Çünkü Web 2.0 ile başlayan, web üzerinde her şeyi yapma furyası, Silverlight ile birlikte tam anlamıyla devreye girmiş olacak.
Flash ile yapılan içerikleri ve animasyonları hatırlayın. Bunları yaparken geçirilen zaman ve uğraşlar artık minimum seviyelere düşürülebilecek. Interaktif bannerlerdan, kullanıcıların masa üstünde kullandığı uygulamalara kadar, bütün sistemlerle rahatlıkla iletişim haline girebilecek. Bütün bu gelişmiş özellikleri kullanarak uygulama yapabilmek ise yukarıda bahsettiğimiz gibi JS ve .net uygulamalarını kullananlar için çocuk oyuncağı.
Flash’a rakip mi, yoksa pazardan pay mı?
Hazır flash’dan bahsetmişken Adobe Flash ile Silverlight arasındaki farklılardan ve benzerliklerden bahsetmek de gerekir. Macromedia merkezli yola çıkan Flash, bütün sistemleriyle birlikte el değiştirerek Adobe’nin sistemlerine dahil olduktan sonra gelişim süreci hızlandı. Adobe ile birlikte adeta yeniden doğan Flash, web üzerinde sadece kendisine ait olan bir kulvarda adeta şaha kalktı.
Microsoft tekel oluşturmakla suçlanmasına rağmen, Silverlight’ı çıkartarak Adobe’nin bu kulvardaki tekelini kırmaya niyetlendi diye düşünmekteyiz. Tekel kırılır mı, Adobe buna nasıl bir sistem karşılık verir bilinmez ama Silverlight bu pazardan payını almak istiyor.
Her ne kadar Flash’ın geçmişi ve çok büyük bir tecrübesi olsa da, Silverlight bu konuda yere sağlam basıyor gibi gözüküyor. Silverlight ile uygulama oluşturmanın basitliğinden ve uzman sayısından yukarıda bahsetmiştik. Ama Flash için yazılımcıya, tasarımcıya ve ikisinin arasındaki uyumu ve dengeyi sağlayacak action script uzmanına ihtiyaç var. Dediğimiz gibi Silverlight için sadece bir tasarımcı ve bir tane de yazılımcı olması yeterlidir.
Elbetteki uygulamalar piyasaya ilk çıktıklarında mükemmel bir sistemle çalışmaya başlayamaz. Bu uygulamaya piyasaya süren bir de Microsoft’sa zaten bu hiç mümkün değil.
Microsoft herkesin bildiği gibi gizliliğe ve kapalı kaynak kod uygulamasına aşırı hassasiyet gösteren bir firma. Buna rağmen, Silverlight’da bu düşüncenin tam aksi bir uygulama geliştirmiş durumda. Örnek olarak flash teknolojisi kullanılarak hazırlanmış bir web sayfasını kendi amaçlarınız için kullanabilmek için, legal olmayan bir şekilde dosyayı kırarak fla dosyasına sahip olmak zorundasınız. Bunun haricinde bu web sayfasının fla dosyasını ele geçirmeden herhangi bir işlem yapamazsınız. Ama Silverlight’ta uygulamanızı JS ve XAML tabanına dayalı olarak yapmanız durumunda uygulamanız komple veya kısmen isteğen kişi tarafından kullanılabilmektedir. Bu biraz el emeği göz nuru uygulamaları için ters düşen bir kavram. Aynı zamanda bu tip bir uygulamanın parayla satılması ayrıca bir mantıksızlık döngüsüne düşmekte.
Bütün olumsuzluklara rağmen, Silverlight sayesinde, web uygulamaları farklı bir boyuta geçeceğe benziyor. Meraklılarına şimdiden duyurulur.
İyi Günler Geçirmeniz Dileğiyle…